Betaling in natura niet zonder risico
Steeds meer bedrijven verkeren in zwaar weer. Het aantal faillissementen neemt toe en saneringen zijn aan de orde van de dag. Het kan dus goed zijn dat dit ook bij een van jouw klanten speelt. In dat geval moet je opletten als de klant voorstelt om de openstaande factuur niet in geld te betalen, maar in natura, bijvoorbeeld door een auto te leveren. In de wet heet dit inbetalinggeving.
Je eerste reactie zal zijn: “Mooi, dan krijg ik in ieder geval nog iets betaald.” Toch is het niet altijd verstandig om hiermee in te stemmen. Dit heeft te maken met de zogenoemde ‘actio pauliana’.
Actio pauliana
Wat is de actio pauliana? Kort gezegd, de curator in een faillissement kan betalingen of verkopen vernietigen (ongedaan maken) die de schuldenaar heeft gedaan in de periode vóórdat deze failliet werd verklaard. Dat kan niet zo maar. Er moet wel aan een aantal voorwaarden zijn voldaan. Een van die voorwaarden is dat de schuldenaar een betaling heeft gedaan die niet van te voren is afgesproken. Dat noemen we een onverplichte rechtshandeling. Een andere voorwaarde is dat de schuldenaar én de schuldeiser wisten dat een faillissement te verwachten was.
Risico's
Het risico dat betaling van een openstaande factuur in geld terugbetaald moet worden als je klant failliet gaat, is heel klein, ook als je weet dat je klant dreigt failliet te gaan. De klant was namelijk verplicht om te betalen in geld. Het risico dat je het betaalde goed (bijvoorbeeld de auto) moet teruggeven als de klant failliet gaat is veel groter. De klant was namelijk niet verplicht tot de inbetalinggeving. Daarom is de inbetalinggeving een onverplichte rechtshandeling en kan de curator de betaling ongedaan maken als je wist dat de klant dreigde failliet te gaan.
Kan inbetalinggeving altijd ongedaan worden gemaakt door de curator? Soms weet je niet dat een klant failliet dreigt te gaan. In dat geval kan ook inbetalinggeving goed gaan. Maar er blijft wel een groter risico dan bij een gewone betaling in geld. Een klant zal namelijk niet zomaar een betaling in natura aanbieden, dan moet er iets aan de hand zijn. Vaak gebeurt het ook pas als een factuur al lange tijd openstaat. Waakzaamheid is dan geboden.
Advies bij financiële moeilijkheden
De ‘actio pauliana’ is een ingewikkeld leerstuk. Verkeert je schuldenaar in financiële moeilijkheden, dan is het raadzaam om je te laten adviseren over de risico’s die er zijn als je een voorstel krijgt voor afwijkende wijze van betaling of zaken ter overname krijgt aangeboden. Heb je behoefte aan meer advies over dit onderwerp? Neem dan contact op met een van onze specialisten Jelle Damstra, Hasan Kaya en Ali Arslan.