Pandrecht in faillissement; denk aan registratie bij de Belastingdienst
Het pandrecht is een recht dat op alle goederen van de schuldenaar (denk aan: roerende zaken, vorderingen, IE-rechten en aandelen) kan worden gevestigd, behalve de registergoederen zoals onder andere onroerende zaken en schepen. Het doel van een pandrecht is dat de schuldeiser een vorm van zekerheid heeft voor de terugbetaling van zijn vordering op de schuldenaar, doordat hij zich met voorrang op de verpande goederen kan verhalen.
Dit pandrecht strekt zelfs zover dat de schuldeiser bij faillissement van schuldenaar kan handelen alsof er geen faillissement is. De schuldeiser zal in die situatie de verpande zaken willen verkopen om zich op de opbrengst te verhalen. Buiten faillissement zal de schuldeiser de zaken door middel van een openbare veiling moeten verkopen, tenzij de voorzieningenrecht toestemming heeft gegeven voor een onderhandse verkoop. De verpande vorderingen kan de schuldeiser innen door nakoming te eisen en betalingen in ontvangst te nemen.
In de praktijk zal de schuldeiser in geval van faillissement de zaken door de curator laten verkopen en/of de vorderingen door de curator laten innen in ruil voor een boedelbijdrage. De schuldeiser zal met de curator afspraken moeten maken over de hoogte van de boedelbijdrage aan de hand van de richtlijnen die daarover zijn gepubliceerd.
Uit bovenstaande volgt dat het pandrecht een effectief zekerheidsrecht is, waarvan de schuldeiser ook in faillissement van schuldenaar gebruik kan maken. Daarvoor is echter wel van groot belang dat het pandrecht op juiste wijze is gevestigd. Anders kan de curator tot de conclusie dat er geen rechtsgeldig pandrecht tot stand is gekomen, waardoor de schuldeiser alsnog achter het net vist.
Een veel voorkomende fout is dat bij een stil pandrecht (een pandrecht waarbij de schuldenaar over het goed blijft beschikken) de door partijen opgestelde en ondergetekende overeenkomst en/of akte van verpanding niet is geregistreerd bij de Belastingdienst. Het registratievereiste is in het leven geroepen om antedateren te voorkomen en daarom ontstaat er zonder registratie geen pandrecht. Ook kan je niet met terugwerkende kracht een overeenkomst en/of pandakte registreren. Houd er dus rekening mee dat aan alle vestigingsvereisten van het pandrecht is voldaan.
Wil je meer weten over het vestigen van een pandrecht of een ander zekerheidsrecht? Of wil je begeleiding bij het uitwinnen van het pandrecht (in faillissement)? Neem dan contact op met Hasan Kaya, Jelle Damstra en Ali Arslan.
