Toestemming van je echtgenoot nodig?
In de wet is bepaald dat echtgenoten elkaar voor het aangaan van sommige overeenkomsten toestemming moeten geven. De achterliggende gedachte is dat moet worden voorkomen dat één van de echtgenoten onvoorzichtig of impulsief een overeenkomst aangaat die grote financiële gevolgen kan hebben voor de ander. In dit artikel belichten we drie belangrijke situaties waarin dit speelt.
1. Verkoop van de echtelijke woning
Eén van de bekendste situaties waarin toestemming van de andere echtgenoot vereist is, betreft de verkoop of bezwaring (bijvoorbeeld het vestigen van een hypotheekrecht) van de echtelijke woning. Dit betekent dat wanneer een echtgenoot het huis wil verkopen of daarop een recht van hypotheek wil vestigen, de andere echtgenoot hiervoor toestemming moet geven. Zelfs als de woning door de andere echtgenoot alleen wordt bewoond. Deze regel voorkomt dat één echtgenoot zonder overleg het dak boven het hoofd van het gezin in gevaar kan brengen.
Als de echtgenoot niet instemt met de verkoop of bezwaring van de woning en toch een dergelijke overeenkomst wordt afgesloten, kan de niet-toestemmende echtgenoot de overeenkomst vernietigen. Dit betekent dat de overeenkomst als ongeldig kan worden beschouwd, waardoor deze geen rechtskracht heeft. Dit biedt een belangrijke bescherming voor de echtgenoot die toestemming had moeten geven. Anders zou deze echtgenoot wellicht tegen zijn of haar wil geconfronteerd worden met een verkoop of bezwaring van het huis waarin wordt gewoond.
2. Borgstelling
Een andere situatie waarin toestemming nodig is, betreft het aangaan van een borgstelling. Wanneer een echtgenoot zich borg stelt voor een schuld van een ander, bijvoorbeeld een familielid of een vriend, kan dit grote financiële gevolgen hebben. Artikel 1:88 BW vereist daarom dat de andere echtgenoot instemt met deze borgstelling, om te voorkomen dat het gezinsvermogen gevaar loopt door een eenzijdige beslissing.
Indien de vereiste toestemming ontbreekt, kan de echtgenoot die geen toestemming heeft gegeven de borgstellingsovereenkomst vernietigen. Dit betekent dat de echtgenoot die zich borg heeft gesteld niet aansprakelijk is voor de schuld waarvoor hij of zij borg stond. Voor de schuldeiser kan dit een probleem zijn, omdat de borgstelling in dat geval komt te vervallen. De schuldeiser kan door de vernietiging niet langer de borg aanspreken voor de schuld. Hierdoor wordt het gezinsvermogen beschermd.
3. Schenkingen buiten het normale patroon
Voor schenkingen die buiten het gewone patroon vallen en een grote impact kunnen hebben op het vermogen, is eveneens toestemming van de echtgenoot vereist. Dit voorkomt dat een echtgenoot zonder overleg grote delen van het vermogen wegschenkt, bijvoorbeeld aan vrienden, familieleden of goede doelen. Kleine giften die passen binnen het gebruikelijke patroon (bijvoorbeeld verjaardagscadeaus) vallen hier uiteraard niet onder, maar grote giften doen dat wel.
Als een schenking wordt gedaan zonder de vereiste toestemming, kan de andere echtgenoot de schenking vernietigen.
Conclusie
De echtgenoten worden zo tegen elkaar beschermd doordat de wet eist dat echtgenoten elkaar toestemming vragen voor rechtshandelingen met grote financiële gevolgen. Als de toestemming ontbreekt, kan de rechtshandeling (bijvoorbeeld het aangaan van een overeenkomst) in principe worden vernietigd.
Er zijn in de wet wel een aantal uitzonderingen opgenomen voor gevallen waarin geen toestemming van de andere echtgenoot nodig is. Een voorbeeld hiervan is wanneer de echtgenoot wettelijk verplicht was om de rechtshandeling aan te gaan. Een ander belangrijk voorbeeld is voor het geval een DGA van een BV een handeling aangaat in de normale uitoefening van het bedrijf van die BV.
Mocht je te maken hebben met een situatie waarin je twijfelt of toestemming vereist is, of heb je te maken met één van de hierboven genoemde situaties en is er nooit toestemming geweest, neem dan gerust contact op met één van onze specialisten: Colina Tjabringa, Ali Arslan of Linzy Sieljes.